Je maakt elke dag bestanden aan. Foto’s, documenten, back-ups, misschien zelfs NFT’s of data uit een app. In de cloud voelt dat simpel: je uploadt iets en het staat ergens op een server. In Web3 is “opslaan” vaak net anders, omdat blockchains niet bedoeld zijn als harde schijf.
Opslaan op de blockchain is zelden letterlijk
Een blockchain is vooral een gedeeld logboek. Iedereen kan dezelfde regels volgen en dezelfde transacties controleren. Dat is handig voor afspraken, eigendom en betalingen, maar niet voor grote bestanden. Het is vaak duur en traag om veel data direct op een blockchain te zetten. Als het gaat over de verschillen tussen ETH vs BTC gaat het daarom niet alleen over transacties en kosten, maar ook over wat een netwerk vooral wil zijn. Het ene netwerk focust op een simpel en stabiel systeem voor waarde-overdracht. Het andere netwerk is meer gemaakt voor toepassingen met slimme contracten. In beide gevallen geldt: grote bestanden zet je meestal niet op de blockchain, maar je zet er een verwijzing naar op vast.
Van locatie naar inhoud
Bij normale opslag krijg je een link die zegt waar iets staat. Bij gedecentraliseerde opslag werkt het vaak anders: je verwijst naar de inhoud zelf. Een bestand krijgt een soort vingerafdruk, een hash. Verandert er één letter, dan verandert die vingerafdruk ook. Dat heeft voordelen. Je kunt controleren of je precies hetzelfde bestand terugkrijgt. En je kunt het bestand vanaf meerdere plekken ophalen, omdat het niet aan één server vastzit. Systemen zoals IPFS gebruiken dit idee om bestanden in stukjes te verdelen en via een peer-to-peer netwerk te verspreiden.
Wie zorgt dat je bestand online blijft?
Hier komt de lastige vraag. Dat een bestand een vingerafdruk heeft, betekent nog niet dat iemand het ook bewaart. Als niemand een kopie opslaat, kan het in de praktijk onvindbaar worden. Veel projecten lossen dit op met afspraken, vergoedingen of extra kopieën. Een bekend voorbeeld is Filecoin. Dat is een netwerk waar opslag aanbieders betaald kunnen worden om data te bewaren. Het systeem heeft manieren om te controleren of bestanden echt opgeslagen blijven, en niet alleen “beloofd” zijn. Zo ontstaat er een markt waarin opslag en betrouwbaarheid een prijs krijgen.
Wat kun je zelf testen zonder gedoe?
Als je met Web3-opslag werkt, helpt het om klein te beginnen. Test met een niet-gevoelig bestand. Kijk of je het later nog kunt ophalen. Let ook op privacy: versleutel persoonlijke data voordat je iets in een openbaar netwerk zet. Kijk daarnaast goed naar de verdeling: staat de verwijzing op de blockchain en staat de inhoud buiten de blockchain? Dan zie je sneller waar het mis kan gaan als een opslag partij stopt of als er te weinig kopieën zijn.
